الیاس ممی پور: ورني هنر، ذوق و سليقه سرانگشت زنان عشاير و شهرها و روستاهاي ارسباران است هنر ورنی بافی، بومی آذربایجان بوده و هنوز دارای رونق و خواستار فراوان است. ورنی عمدتاً در قشلاق عشایر کوچ رو که حجم کاری کمتری دارند توسط زنان و دختران بافته می شود. به همین سبب بیشتر نقوش و رنگ آمیزی ورنی ها بافته شده در میان عشایر کاملاً متاثر از فرهنگ، باور و روحیات آنها می باشد .
تاریخچه ورنی
ورنی عمدتا در منطقه قره داغ شامل شهرستانهای اهر و کلیبر توسط عشایر و برخی روستائیان منطقه و منطقه مغان شامل شهرستانهای گرمی، بیله سوار مغان، پارس آباد مغان، خیاو (مشگین شهر) بافته می شود. خاستگاه اصلی این صنعت منطقه عشایری آذربایجان بوده که از آنجا به دیگر مناطق گسترش یافته است. گلیم یک رو یا ورنی در جمهوری آذربایجان و شمال شرق ترکیه به نام سوماک یا سومه می نامند. محل اصلی تولید ورنی منطقه قره باغ آذربایجان شوروی بوده که براثر روابط و علقه های فرهنگی عشیره یی و ترددهایی که در دو کناره رودخانه ارس انجام پذیرفته بتدریج تولید ورنی ابتدا در منطقه ارسباران و سپس در بین ایلات و عشایر دشت مغان رایج گردیده است.
در حال حاضر تولید ورنی در سطح جهانی منحصر به ایران بوده و در ایران هم فقط در مناطق فوق الذکر وجود دارد. ویژگی تولید، عمل اقتباس یا مشابه سازی نظیر بسیاری از زیراندازهای دیگر از قبیل قالی و گلیم و… را در سایر نقاط ایران و جهان دشوار و حتی غیر ممکن می سازد. ورنی های تولیدی آذربایجان معمولا در زمینه رنگهای لاکی، سرمه ای، کرم، سفید، پیازی و آبی روشن با نقش حیوانات در وسط و حاشیه تولید می گردد.
محصول ورنی به عنوان نوعی زیرانداز، مفرش یا وسیله حمل اسباب و اثاث منزل عمدتا در منطقه کوچ و استقرار عشایر شاهسون مغان در آذربایجان و برخی نواحی پیرامونی و مرتبط با جمعیت و جوامع مستقر در این نواحی تداوم و تکوین یافته است.
پنجمین جشنواره ورنی به صورت منطقه ای با حضور استانهای شمالغرب کشور از تاریخ 22شهریور 92 الی 26شهریور برگزار گردید که علاوه بر نمایش و فروش ورنی ، صنایع دستی و محصولات کشاورزی منطقه نیز در معرض دید قرار گرفت از نکات جالب این جشنواره اجرای برنامه های مختلف فرهنگی و هنری با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی بود که با استقبال بی نظیر همشهریان مواجه شد برنامه هایی از قبیل موسیقی سنتی منطقه ( عاشیق ) نمایش طنز و مسابقه و سخنرانی در خصوص تاریخ ارسباران توسط اساتید و پژوهشگران این خطه .
امید است با اهتمام جدی به این جشنواره و جشنواره تئاتر زیر پنج دقیقه و ارتقای آنها به صورت کشوری شاهد توسعه فرهنگی و هنری ارسباران باشیم این دو اتفاق مهم حاکی از پتانسیلهای ارسباران برای اثبات شایستگی خود جهت ارتقای مدیریتی شهرستان به استان ارسباران خواهد بود استان سرسبز و بهشت گونه ارسباران یکی از زیباترین استانهای کشورمان خواهد بود .