هدیه نیکوکار فکری جناب آقای مرتضی خضوعی
نقدی بر کشف اخیر معاون عمرانی استاندار آذربایجان شرقی
محمدصادق پورمهدی در مراسم گرامیداشت روز ملی حمل و نقل گفته است:
«در بحث تصادفات محور تبریز - اهر، بسیاری، چهار بانده نبودن این مسیر را عامل اصلی حوادث عنوان می‌کردند؛ این در صورتی است که با بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد، نبود دسترسی به ترمینالو سوق‌داده شدن مسافران به سواری‌های غیرایمن، عامل مهم تصادفات این مسیر است.»
این اظهار نظر که از زبان یکی از مسئولین مستقیم وضعیت اسفناک جاده اهر-تبریز بیان شده حاوی نکات جالبی است که می توان از چند منظر به آن پرداخت.
همه منابع علمی معتبر و دستگاههای مسئول چهار عامل انسان،جاده،وسیله نقیله و محیط را بعنوان اصلی ترین عوامل بروز تصادف هاي رانندگي معرفی کرده اند. به گفته سرهنگ علیرضا اسماعیلی رئیس وقت پلیس راه کشور نتایج تحقیقات کارشناسان راهنمایی و رانندگی در سال های اخیر نشان داده است که سهم مشکلات مربوط به جاده ها در تصادفات ایران 30 درصد، سهم اشتباهات انسان 52 درصد و سهم نواقص فنی خودرو 13 درصد است.
و اما اینک معاون عمرانی استاندار مدعی است که « بررسی‌های صورت گرفته » « نبود دسترسی به ترمینال و سوق‌داده شدن مسافران به سواری‌های غیرایمن » را «عامل مهم تصادفات این مسیر» معرفی کرده است.
آیا این ادعای جناب معاون علمی، بر پایه اطلاعات مستند و قابل قبول است؟
بررسی هایی که جناب معاون ادعا می کنند در خصوص جاده اهر-تبریز انجام شده توسط کدام مرکز علمی پژوهشی صورت گرفته است؟ داده ها و مستندات تحلیل شده در این بررسی از کدام مراکز اخذ شده و مربوط به کدام بازه زمانی است؟
جناب معاون ادعا کرده اند که نبود ترمینال و سوق داده شدن مسافران به سمت خودروهای سواری غیر ایمن عامل اصلی تصادف در محور اهر-تبریز است. آیا ایشان می توانند آمار تصادف هایی که این خودروهای سواری عامل آنها بوده اند را اعلام کنند؟ آیا بررسی مورد ادعای ایشان تعداد خودروهای سواری مسافرکشی که روزانه در این جاده تردد می کنند را هم مشخص کرده است؟ آیا ایشان می توانند به ما بگویند از میان 71 کشته در 8 ماه نخست سال جاری چه تعداد در خودروهای سواری مسافر کش کشته شده اند. در این بررسی ها چه تعداد از خودروهای سواری مدنظر مورد بررسی و آزمایش قرار گرفته و غیر ایمن بودن آنها به اثبات رسیده است؟ آیا در این بررسی ایمن بودن اتوبوس ها و سایر وسایط نقلیه عبوری از این محور هم مورد بررسی و آزمایش قرار گرفته اند؟
نبود ترمینال در شرق تبریز قطعاً عامل مهمی برای مراجعه مسافران به خودرهای سواری مسافرکش است اما هیچ عقل سلیم و سالمی نمی پذیرد که این عامل اصلی ترین عامل بروز تصادف در این محور است.
آیا در این «بررسی انجام شده» مورد ادعای جناب معاون هیچ اشاره ای به عبور روزانه بیش از 30 هزار خودرو از این جاده نشده است؟ آیا در این بررسی نیامده که این جاده گنجایش این حجم عظیم از ترافیک را ندارد؟ آیا در این بررسی نیامده که این جاده از کمترین استانداردها بهره مند است؟ آیا در این بررسی نیامده که این جاده تنها مسیری است که ارسباران با نیم میلیون جمعیت را به تبریز وصل می کند؟ آیا در این بررسی نیامده که کل امکانات یک استان در یک شهر جمع شده و مردم مابقی شهرها برای خرید یک شیاف هم مجبور به مسافرت به این شهر هستند، چه با ترمینال و چه بی ترمینال؟
به گمان این قلم این ادعای مضحک فقط و فقط برای تحت الشعاع قرار دادن بی توجهی مشهود رواداشته شده در روند احداث بزرگراه اهر-تبریز است. 20 کیلومتر از بزرگراه اهر-تبریز هم اکنون زیر ترافیک قرار دارد آیا «بررسی» جناب معاون می تواند به ما بگوید که چه میزان از تصادف های این محور در این 20 کیلومتر رخ داده است؟ آیا همان خودروهای سواری مسافر کش غیرایمن که این بررسی می گوید عامل اصلی تصادف ها هستند از این 20 کیلومتر عبور نمی کنند؟ آیا در این 20 کیلومتر هم تصادف می کنند؟!
آقای معاون بهتر از هر کسی می داند که با توجه شرایط موجود تنها راه حل بحران جاده مرگ، تکمیل بزرگراه است ولاغیر، اما مثل اینکه ایشان بجای عمل به مسئولیت خود، طفره رفتن از زیر بار مسئولیت را از اسلاف خویش آموخته است.