به گزارش «اهروصال»امروز دقیقا دو سال از زلزله دلخراش ارسباران می گذرد برخی از مسئولان شهرستان اهر که در آن زمان مسئولیتی برعهده داشتند اکنون به مکان یا پست دیگری منتقل شده اند ولی برخی دیگر مانند آیت اله جواد حاجی زاده امام جمعه اهر در کنار مردم این خطه در کسوت امام جمعه انجام وظیفه می کند؛ پایگاه اطلاع رسانی اهروصال به مناسبت دومین سالگرد زلزله تاسف بار ارسبارن گفتگویی با وی انجام داده که شما را به خواندن آن دعوت میکنیم.
اهروصال - لطفاً برای ما بفرمایید که هنگام وقوع زلزله مشغول چه کاری بودید؟
همانطور که مستحضر هستید زلزله در 21 مردادماه سال 1391 و مقارن با ماه مبارک رمضان بود. بنده در خانه بودم و استراحت می کردم که آمادگی پیدا کنم برای شب احیاء و مراسمی که داشتیم. خلاصه این اتفاق افتاد و ما هم به دنبال کارهای زلزله رفتیم.
اهروصال - نخستین واکنش شما به زلزله چه بود؟
من بعد از اینکه دومین پسلرزه شدید تمام شد بلافاصله به فرمانداری رفتم و در کنار مسئولان شهر به این فکر افتادیم که اطلاعی از شهر و روستاها پیدا کنیم. در رابطه با مصدومین و تلفاتی که داشتیم این ها را جمع و جور بکنیم که خدای نکرده کسی زیر آوار نماند. بعد چندین لحظه چون که مخابرات و وسائل ارتباطی مختل شده بود با کوشش فرماندار افرادی با موتورسیکلت ها به روستاها رفته و خبر آوردند. تعدادی از مصدومان را به بیمارستان اهر منتقل کردند و ما نیز برای بررسی وضعیت مصدومین به بیمارستان رفتیم که اگر احیاناً تلفات زیاد شود آنها را به تبریز منتقل بکنند. هم این که مصدومان را مورد تفقد قرار دادیم و عیادت کردیم. مسائلی که لازم بود با مدیریت بیمارستان و مسئولین بهداشت و درمان با آقایانی که مجروحین را مداوا می کردند، مطالبی را برای آنها بیان کردیم.
اهروصال - هنگام وقوع زلزله باید مثل همه شهروندان به خانواده خود نیز می رسیدید و آنها را اسکان می دادید. با این وجود از همان لحظه وقوع زلزله مدیریت بحران نیز شروع شد و همه انتظار داشتند که مسئولان مشکلات را برطرف کنند. آیا انجام مسئولیت دولتی مانع از همراهی با خانواده تان می شد؟
البته همانطور که سال قبل گفتم خوب خانواده ما هم اینجا بود و منزل مسکونی ما کلنگی بود و در زلزله هم آسیب دید. با این همه چون ما هم مسئول بودیم و امام جمعه باید در بحران ها در صف اول قرار بگیرد خانواده خود را رها کردیم و دنبال کارهای مردم رفتیم و این هم خوب است که شما سوال کردید تا من بگویم. بنده در دوران زلزله در دو و سه روز اول اصلاً یک روز یا یک شب اهر را ترک نکردیم و حتی یکی از اقوام ما در تبریز فوت کرده بودند من در زمان اندکی به مراسم ختم ایشان رفتم و برگشتم، نماندم و آنها پرسیدند چرا نمی مانید، گفتم چون وضعیت ما بحرانی است و زلزله زده هستیم. صلاح نیست که بمانم و حتی خانواده خودم را به چادرهم منتقل نکردیم و در همان منزل خودمان ماندیم. سحری شبی که زلزله شده بود ما بعد از مراسمی که در پارک شیخ شهاب الدین اهری برگزار کردیم برگشتیم منزل و حتی نماز صبح ها را ترک نکردم و همواره به کار خود مشغول بودیم. نماز هم برگزار می کردیم و در خانه که بودیم زلزله را تحمل می کردیم و در عین حال مانعی برای ما نبود حتی خانوم بنده نیز کمی مریض احوال بود و عمده وظیفه ما مردم بود که به نحوی این وظیفه را انجام دادیم.
اهروصال - با تجاربی که در زلزله ارسباران داشتید، اگر خدای ناکرده زلزله مشابهی رخ بدهد، چه کارهایی را انجام می دهید که در زلزله 21 مرداد سال 91 نکردید و کدام کارها را انجام نمی دهید که پس از آن زلزله انجام دادید؟
من البته وقتی حرف می زنم سعی می کنم منصفانه باشد. برمی گردم به همان دوران زلزله و بعد را هم مرور می کنم. فکر می کنم هیچ اشتباهی نکردیم یعنی اگر خدای ناکرده همچون مسئله ای پیش آید همان کارهایی که در سال 91 کردم تکرار می کنم منتهی اونی که خیلی مهم است من توصیه می کنم شاید در سوال های شما هم باشد من جواب می دهم بحث آمادگی است. مسئله آمادگی خیلی مهم است از نظر آموزشی و مانورهایی که در مدارس برای دانش آموزان می دهند بسیار مهم است که در مواقع بحران مردم دست و پای خود را گم نکنند. وقتی آموزش ببینند دیگر اینطور نخواهد بود فنی عمل می کنند و تلفات کمتر می شود و به سادگی می شود که از کنار قضیه گذشت و از نظر دیگر مسئله امکانات است مثل چادر، مواد غذایی که خوب الحمداله در نظام جمهوری اسلامی توسط هلال احمر در انبارها بود منتهی در آن مناطقی که زلزله خیز است دولت اسلامی و مسئولین استان عنایت بیشتری بکنند و همیشه قبل از آنی که یک حادثه ای انجام بگیرد قبل از وقوع باید پیشگیری کرد یعنی امکانات کمی بیشتر شود. موقع زلزله مردم زیاد دنبال گرفتن چادر بودند که به همت مسئولین مدیریت بهتری شد و خیلی مشکل ندیدیم شکر خدا که افراد دیگری که خودشان اعتراف می کنند اینجا خوب مدیریت شد چادر هم خوب توزیع شد و ما جاهایی را تعیین کردیم تا مردم اسکان شوند و یکی از کارهایی که خیلی جالب است این بود که قبل از اذان غروب کسی در زیر آوار نمانده بود و این خیلی مهم بود و شب بگذرد و قضیه به لطف خدا مهار شد و تعدادی هم از عناصر ضد انقلاب و از ستون پنجم می خواستند کارهایی را انجام دهند و شایعه پراکنی می کردند. ما هم در مقابل آنها تبلیغاتی داشتیم در رابطه با اینکه شایعه شده بود که سد شکسته است و ما در شب احیاء گفتیم این خبرها کذب محض است و هیچ اتفاقی نیافتاده و مردم را آرام کردیم و چندین نماز آیات و جماعت خواندیم و برنامه های شب احیاء را برگزار کردیم تا آرامش ایجاد شد و فردای صبح آن روز به روستاها رفتیم و آنهایی که از دنیا رفته بودند با سازمان تبلیغات صحبت کردیم تا در تدفین اینها هم خودمان شرکت کردیم و هم علما را اعزام کردیم و از هر طرف خوب مدیریت شد لذا خدای نکرده اگر همچنین اتفاقی بیافتد همین کارهایی که کردیم انجام می دهیم و تجارب خودم را برای سیاستگذاری ائمه کشور فرستادم و گفتم اگر یک زمانی شد برای مناطق دیگر از تجربه ها استفاده شود. فکر می کنم تا جایی که در توان داشتیم بهتر عمل کردیم.
اهروصال - اگر از شما بپرسند مهم ترین درسی که زلزله ارسباران برای دولت و شهروندان داشت، چه بود؟ پاسخ تان چه خواهد بود؟
مهمترین درس همان آمادگی است که مسئولان همیشه اینها را در نظر بگیرند. این بحث مقاوم سازی بسیار مهم است اینکه دولت هم پافشاری می کند مخصوصاً برای روستائیان که بیایند و خانه های خود را مقاوم سازی بکنند. خداوند به انسان عقل داده اگر کسی در مسیل خانه بسازد فردا سیل خانه او را بر می دارد و می رود لذا که در مسیل خانه نمی سازند. یا یک منطقه ای بر روی گسل است باید آنها در برابر زلزله مقاوم باشد و خانه ای که اگر با خشت و گل بنا شده باشد حتماً که با زمین لرزه از بین خواهد رفت، این زلزله باعث شد که بافت شهر و روستا کلاً عوض شد چون تمامی خانه ها خراب شده بود و دوباره بازسازی و مقاوم سازی شد و این برای ما یک تجربه است و در بحث بحران زلزله باید از تجارب کسانی که در اینگونه حوادث مدیریت داشتند، استفاده شود.
اهروصال - بهترین و بدترین صحنه و منظره ای که در ایام پس از زلزله شاهدش بودید، چه بود؟
اینکه پس از زلزله صبوری مردم و تلاش مسئولان منظره خوبی داشت و مقام معظم رهبری به این منطقه تشریف آوردند و فرمودند که این زلزله یک سکوی پرشی برای منطقه ارسباران خواهد بود و همچنین که سکوی پرشی هم شد و شهرستان اهر شناخته شد و مسئولان کشوری آمدند و از نزدیک وضعیت را مشاهده کردند و یک تجربه و صحنه ای جالب برای ما بود. برای اولین بار بود که چنین تجربه ای داشتیم و باید به بدترین اتفاق ها هم تن دهیم و بعضی از افرادی که توقع زیادی داشتند که باید به فکرمردم باشند به فکر نفع و منفعت خودشان بودند.
اهروصال - عملکرد دولت در روند بازسازی منطقه ارسباران را چگونه ارزیابی می کنید؟
ما مانند همیشه که توقع داشتیم دولت بخوبی در میدان حاضر شد و آنچه که در توان داشت گذاشت و خیّرین در امر بازسازی نقش خوبی را از خود بجا گذاشتند و بعضی ها که توسط سازمان ها و ارگان ها ساخته شده همانطور که گفتیم بعضی از مساجد ما که در روستاهای مناطق زلزله زده ارسباران هنوز هم مشکل داریم چنانکه در نوبت اول بازسازی منازل در اولویت بود ساخت مساجد بعد از اتمام خانه ها آغاز شد که این برای من خوشایند نیست و باید طوری برنامه ریزی شود که مثل منازل کار مساجد نیز همانطور جلو برود و طوری نباشد که مسجد برای آخر بماند و از نظر بنده در ساخت مساجد در منطقه زلزله زده کوتاهی شده است ولی بعدها کمی جبران کردند اما هنوز با مشکل مواجه شده اند و این بخاطر بی برنامه گی بود و امیدوارم که در سایر مناطق تکرار نشود.