میراث فرهنگی هر منطقه هویت تاریخی و فرهنگی آن منطقه را نشان میدهد، حفظ این آثار برای هر ملتی ضرورت دارد، اما در این میان میراث فرهنگی شهرستان اهر مورد غفلت واقع شده است، در مظلومیت میراث فرهنگی و آثار تاریخی اهر همین بس که آثار آسیب دیده از زلزله پس از گذشت بیش از یک سال هنوز به طور کامل مرمت نشدهاند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقهی آذربایجانشرقی،مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان وعده پایان شهریور را برای پایان بازسازی داده است، اما این در حالی است که خانه دکتر« قاسم خان اهری» نیازمند مرمت اساسی بوده و تاکنون بازسازی آن آغاز نشده است.
به نظر میرسد وعدهی «تراب محمدی» همانند وعدهی دولت در پایان بازسازی منطقهی زلزلهی ارسباران تا سالگرد این زلزله باشد، چگونه میخواستند برشیپور پایان بازسازی بدمند در حالی که هنوز در تأمین اعتبار بازسازی آثار تاریخی عاجز ماندهاند.
«جعفر خضوعی»، پژوهشگر تاریخ و جغرافیای ارسباران در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقهی آذربایجانشرقی، گفت: فقدان ادارهی میراث فرهنگی در اهر و فقدان اراده و انگیزه و باور لازم برای حفاظت از مواریث فرهنگی و تاریخی این شهر سبب شده است که روز به روز شاهد پاک شدن سیمای تاریخی و اصیل شهر و از دست رفتن نمادها و نشانههای تاریخی آن باشیم.
وی اظهار کرد: در خارج شهر و در خصوص حفاریها و غارتها سخن بسیار است اما داخل شهر، اگر حمام و کاروانسرا و قنات نگه داشتهایم، میادین اصیل همچون میدان شهرداری را حفظ کنیم. ساختمان شهرداری اهر جزو میراث ملی است.
پژوهشگر تاریخ و جغرافیای ارسباران افزود: ادارهکل میراث فرهنگی و گردشگری استان یک بار هم شده حق مطلب را در مورد اهر به جای آورد و ساختمان شهرداری را تملک و به موزه تاریخ ارسباران تبدیل کند. موزهای که چندین سال است وعدهاش را دادهاند. هیچکس نباید به خود اجازه میداد تا ذیل پروانهی ساختی را امضا کند که در جوار این ساختمان بنای بلندتر ساخته شود. خانه آمری را هرچه زودتر باید تملک و حفاظت کنند. متأسفانه حریم آن نیز حفظ نشده است.
خضوعی گفت: پیرامون بقعهی «شیخ شهابالدین اهری» باید آزاد شود و اگر ساختمان شبکهی بهداشت دیگر قابل استفاده نیست، از ساخت و ساز مجدد پرهیز کنند و آن را به شیخ بازگردانند، بقعهی شیخ منارهاش(البته در زلزله فرونریخته بود و جایگزینی آجرهای فیروزهای پروژهایست که ارتباطی با زلزله ندارد) در حال بازسازی است اما گفته میشود در گنبد و برخی دیوارها نیز نیازمند مرمت است. در همین مورد بهخصوص اگر مشکل اعتبار وجود دارد، مسوولان شهرستان بررسی کنند و مشخص سازند درآمد سالانه موقوفات در اجارهی شیخ چه قدر است و به کجا میرود؟ درآمد آن را صرف مرمت و نگهداری و بازگشایی مجموعهی شیخ شهاب الدین اهری بکنند.
این کارشناس ارشد و صاحب نظر در تاریخ ارسباران، نیز افزود: متأسفانه مطالعهی جامع و بازشناسی قابلیتهای گردشگری شهرستان انجام نشده است و مکانهای گردشگری معرفی شده هم هر کدام مشکلاتی دارند. برای نمونه هنوز کمپ گردشگری سد ستارخان بلاتکلیف است هرچند اخیراً شاهد تحرکات و اقدامات مثبتی از سوی نمایندگی میراث فرهنگی و گردشگری در اهر هستیم اما برای پیشبرد این حوزه در اهر ارادهی مجموعهی مدیریت شهرستان و عنایت لازم از سوی ادارهکل متبوع لازم است.
وی گفت: هنوز اهر هتل ندارد و معلوم نیست چرا سرمایهگذاران علاقهمند اغلب به در بسته برمیخورند، مسوولان باید دریابند که حتی اگر ریالی پروانه ساخت هم ندهد، باید مورد استقبال قرار گیرد، وجود چنین هتلی سالهای سال برای اهر درآمدزایی و اشتغالزایی میکند، چرا خجالت نکشیدیم وقتی مهمانان جشنواره تئاتر ارسباران از استانهای مختلف کشور را در یک مدرسه شبانهروزی اسکان دادیم.
وی ادامه داد: چرا خجالت نمیکشیم وقتی میشنویم گردشگران و حتی در سال اخیر مهمانان اهر برای اقامت در هتل به کلیبر میرفتند، اگر نگاه سیاسی و سلیقهای و چه بسا شخصی در استقبال از سرمایهگذار علاقهمند برای ساخت هتل وارد شود، خطای نابخشودنی حادث شده است.
خضوعی افزود: در دورهی پیشین جشنوارهی ورنی در دو مکان شهر کلنگی برای احداث نمایشگاه و فروشگاه صنایعدستی و به ویژه ورنی بر زمین زدند اما تاکنون خبری از پایان ساخت آنها و یا میزان پیشرفت شان در میان نیست. فراتر از گردشگری و صنایعدستی، بحث میراث فرهنگی مطرح است و ذیل همین عنوان میراث معنوی هم هست.
وی یادآور شد: اگر راهاندازی ادارهی میراث فرهنگی و گردشگری و صنایعدستی در اهر مانند مشکینشهر آسان نیست و لابد موانعی هست، کارگروه ویژهای با حضور مسوولان مرتبط و کارشناسان امر تشکیل و در خصوص مطالعات و شناسایی مواریث فرهنگی و معنوی در معرض خطر و نیازمند بازشناسی و احیا و حفاظت، اقدامات لازم به عمل آید.